Stratejik Yönetim Vaka Çalışması
Yüksek lisans öğrenimim sırasında aldığım Stratejik Yönetim dersi kapsamında gerçekleştirdiğimiz vaka projesindeki deneyimlerimi paylaşmak istiyorum. Bu süreçte ekip olarak uyumlu çalışmanın ve birlikte hareket edebilmenin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gözlemledim. Projemiz için, elektrikli araç sektöründe son yıllarda uluslararası tanınırlık kazanan ve Türkiye'nin önde gelen firmalarından biri olan Karsan’ı seçtik.
Projemizin temel amacı, son beş yıla ait faaliyetleri baz alarak, Karsan’ın genel çevre analizi, yakın çevre analizi ve örgüt içi çevre analizlerini gerçekleştirmekti. Bu analizler kapsamında finansal tablolar, karşılaştırmalı finansal analizler, SWOT analizi, Sanayi Matrisi ve Stratejik Faktörler Analizi tablolarını hazırlamamız gerekiyordu. Ayrıca, projemizde incelediğimiz firmanın Borsa İstanbul'da işlem gören bir firma olması zorunluluğu da bulunuyordu.
Proje başlangıcında, firmanın borsaya kote olması nedeniyle gerekli verilere kolayca ulaşabileceğimizi düşünüyorduk. Finansal raporlar, üst yönetim toplantı raporları, KAP (Kamuyu Aydınlatma Platformu) bildirimleri ve sürdürülebilirlik raporları gibi kaynaklardan yeterli bilgiyi elde edebileceğimizi öngörmüştük. Ancak projeye derinlemesine girdikçe, son yıla ait raporların henüz yayınlanmamış olması ve sadece son üç yıla kadar sağlıklı verilere ulaşabilmemiz gibi zorluklarla karşılaştık. Ayrıca, firmanın bilinen faaliyetleri dışında detaylı bilgiye erişimin sınırlı olduğunu fark ettik. Bu durum üzerine ekip içerisinde görev dağılımını hızlı bir şekilde gerçekleştirdik ve uzun süren çevrimiçi toplantılarla verilerimizi birleştirmeye başladık. Faaliyet raporları, firmanın hedefleri ve stratejileri hakkında detaylı bilgi sunarken, pazar analizi yapma noktasında zorluklar yaşadık. Karsan, rakipleri arasında Otokar, Ford ve BMC gibi güçlü isimler olmasına rağmen, ağırlıklı olarak fason üretim yapıyor olması ve kendi markası olan Jest'in dışında fazla alternatif ürüne sahip olmaması nedeniyle rekabeti analiz etmekte zorlandık. Bu noktada, hafif ticari araç sektörünü daha iyi anlamak için OSD (Otomotiv Sanayii Derneği) ve çeşitli analiz firmalarının raporlarını inceleyip, elde ettiğimiz verileri Excel tabloları ve grafiklerle derledik. Firmanın ithalat ve ihracattaki pozisyonunu bu raporlardan elde ettiğimiz bilgilerle destekledik.
Ana başlıklar altında özetlemek gerekirse:
- Genel Çevre Analizi: Firmanın web sitesinden elde ettiğimiz bilgilerle, tarihçesi, mevcut durumu, strateji, misyon ve vizyonu, yönetim kurulu ortaklık yapısı, ürün gamı ile ekonomik, çevresel, sosyal ve yönetsel göstergeleri raporladık.
- Yakın Çevre Analizi: Sektördeki üretim adetlerini analiz ederek, Karsan’ın rekabet ettiği rakip firmaları belirledik. Bu firmaların stratejileri, vizyon ve misyonları, satış adetleri, üretim kapasiteleri, satış hasılatları ve sektördeki haberlerini detaylıca inceledik. Ayrıca, finansal kurumlar, devlet düzenlemeleri ve tedarikçi ilişkilerini de faaliyet raporları aracılığıyla analiz ettik.
- Örgüt İçi Çevre Analizi: Karsan'ın fabrikasının bulunduğu bölge, sağladığı fırsatlar, toplumsal etik yaklaşımları, insan kaynakları faaliyetleri, iş modelleri ve gelir tablolarını grafiklerle destekleyerek değerlendirdik.